HASIERAK ETA AMAIERAK. ANTONIO ZAHARRAK MAIDERRI. Liburua: Hitzak ihesi/palabras fugaces

Irakurriz noa, eta irribarrez. Ona ipuina! Irakurri, eta atzera itzultzen naiz: azkarregi noa. Berriro irakurri beharko dut. Badakit zergatik den. Hitzen opari hori, gramatikaren ikuspegitik, gaizki idatzia dago, baina bizipenei dagokienez, oso ondo dago. Antonio zaharraren idazteko eta kontatzeko modu berezi horrek kutsaturik, idazteko gogoa jarri zait. Eta, noski, istorioa gorabehera hau eragin duenarentzat izango da.

Bideen istorio bat da hau. Hasieren eta amaieren istorioa. Berriro hasteko hiltzearena. Ziklo bihurtzen diren zirkuluarena. Amaieratik hasten da. Zer erakutsi dezaket Antonio zaharraren istorio zahar hauek baino gehiago? Hortxe dago ia dena.

PASEATUZ.
Hori da burura datorkidan lehen irudia. Paseatzen haizearekin, itsasoarekin, ilargi beteko gau epelean. Bihotza bizi-indarrez beterik. Irribarre bat. Larruazalean gozamen bat. Ibiltzera eta bizitzaz gozatzera bultzatzen du guztiak.

GELDITUZ.
Urrunean, hodei ilunak. Haize-kolpe batek hodeien mugimendua bizkortzen du. Berehala, zerua estalirik dago eta lehen tantak erortzen dira. Bizitza lurruntzen ari dela dirudi. Irribarrearen ordez, malkoak. Eguzkiaren galeragatik isuritako malko berberak, izarrez gozatzen uzten ez duten berberak. Baina orain eguzkirik ez du galdu, eta ezin ditu izarrak ikusi. Egun argi da, baina zerua hodei beltzez bete da. Itxaropena galdu du, indarra galtzen ari da. Hanka koska gainean jarri, begirada zeruertzera begira, eta arnasa hartu. Hartu eta bota.
Euri-tantak gero eta mantsoago erortzen dira. Gorputzaren gainera erortzen zaizkio, aurpegira, eta lurrera irristatzen dira poliki.
Zeruertzean, itsasoa zeruarekin batzen da, ekaitzaren pean. Arnasa hartu, bota.
Euri-tanta batek arreta erakartzen dio. Zoriontsu erortzen da. Bere jomugara iristen denan, itsaso zabalaren parte izango da. Itsaso izango da.
Tximista batek zeharkatzen du bidea. Tantak eguzkiaren pare distira egiten du une batez. Tanta zoriontsu sentitzen da. Lurrun bihurtzen da. Gero abiatzen da.
Baina, ez. Tantak ez du igo naih, itsaso izan nahi du.
Orain ez du ikusten. Tanta hodei baten parte da. Ez du ikusten, baina sentitu egiten du. Beste tanta batzuek gorputza bustitzen jarraitzen dute eta lurreraino jaisten dira, sustraiak elikatzen dituzte, paseatzeari utzi diolako. Arnasa hartu, bota, entzun, begiratu, zutik, zuhaitz bat bezala. Zuhaitza da.

Ekaiitza baretzen ari da. Euri leuna. Hodei artetik, berriro erortzen da tanta. Tanta negarrez ari da, bere patua itsasoa ez delako. Badator, hostoen gainera erortzen da; hasiera batean, irristatuz, beste baterantz doa, eta beste baterantz, lurrera iritsi arte. Sustraiak ibilbideari begira daude, eta mirariaren lekuko dira.
Badator udaberria, eta tanta distiratsu ageri da, eder, biziz betea. Jada ez da tanta, lore baizik.
Zuhaitzak eguzkiaren beroa sentitzen du hostoetan, adarretan. Sustraiak pozez dardarka dauzka, mirariagatik, eta irribarre egiten du. Irribarre egitean, begiak zabaltzen ditu eta itsasoari begiratzen dio, itsasertzari. Joan da ekaitza. Haizearekin balantza egin, eta pauso bat ematen du, gero beste bat, eta berriz oinez doa, irribarrez. Arnasa hartuz eta botaz.

PASEATUZ.

Ona ipuina Juanjo lagunarena eta Antonio zaharrarena! irakurri dut, eta bukaeran irribarretsu nago, arnasa hartu dut, gelditu naiz. Gramatika zuzena da, baina bizipena bikaina. KURAIAZ BIZITZEN ETA TALENTUZ IDAZTEN SEGITZEKO GOGOA JARRI ZAIT. Ipuina neure erara kontatzeko gogoa. Zer idatz dezaket nik gehiago? Hortxe dago IA dena.

Paseatzera noa. Arnasa hartu eta botatzera. Gelditzera. Sentitzera.